De levenscyclus van het haar volgt een zeer nauwkeurig patroon, verdeeld in drie fasen: een groeifase (anageen), een regressiefase (catageen) en een valfase (telogeen). Maar dit kan vastlopen en dan treedt haaruitval op. Afhankelijk van het type haaruitval wordt de haarcyclus op verschillende manieren gewijzigd. Wat zijn de verschillende symptomen van alopecia?
Samenvatting
De wetenschappelijke term hiervoor is acuut telogeen effluvium, in het dagelijks taalgebruik ook wel bekend als punctuele of occasionele haaruitval. Er zijn verschillende soorten reactieve haaruitval die op elk moment kunnen optreden, afhankelijk van vermoeidheid, stress, het seizoen, het weer, eetgewoonten of hormonale balans. De haaruitval treedt plotseling op, bij sommige mensen zelfs handenvol , en duurt minder dan 6 maanden. De alopecia wordt gedefinieerd als diffuus, d.w.z. gelijkmatig verdeeld over het haar. Zodra de uitlokkende factor is geïdentificeerd en geëlimineerd, is het verloop van de ziekte altijd gunstig, hoewel het 12 tot 18 maanden kan duren voordat het haar weer in zijn oorspronkelijke staat is.
In dit geval is het mechanisme hormonaal en erfelijk. Het is niet ongewoon dat deze haaruitval leidt tot kaalheid bij mannen. Het is zelfs de meest voorkomende vorm van alopecia bij mannen: 70-80% van hen wordt tijdens hun leven getroffen*. De symptomen: progressieve haaruitval in de loop der jaren, gekenmerkt door fijn haar en plaatselijk verlies bovenop het hoofd. Alopecia androgenetica bij vrouwen is ook niet ongewoon. In dit geval leidt het zeer zelden tot kaalheid, maar het is verantwoordelijk voor een verlies van capillair volume en soms een aanzienlijke dichtheid.
Dit andere type chronische haaruitval veroorzaakt een wisselende haaruitval die langer dan 6 maanden aanhoudt. Dit type haaruitval komt meestal voor bij vrouwen tussen 30 en 50 jaar die oorspronkelijk gezond, dik en glanzend haar hadden. Oorzaken zijn onder andere schildklieraandoeningen, anorexia, ijzertekort en bepaalde medicatie. In tegenstelling tot alopecia androgenetica leidt chronische haaruitval niet tot permanente of onherroepelijke haaruitval. Symptomen om (opnieuw) rekening mee te houden: diffuse haaruitval die niet overvloedig is, maar langer dan 6 maanden duurt en kan leiden tot een geleidelijke vermindering van de haarmassa.
Deze haaruitval is het plotse verlies van haar tijdens de groeifase, als gevolg van een stop in de vermenigvuldiging van de haarfollikelcellen. Het begint snel en duurt een paar dagen tot een paar weken. Het neemt de vorm aan van diffuse alopecia, die de hele hoofdhuid kan aantasten. Dit type val wordt voornamelijk waargenomen na chemotherapie bij kanker of blootstelling van het hoofd en de nek aan bestralingen. Het kan ook de wenkbrauwen en het haar aantasten.
Alopecia androgenetica wordt zo genoemd omdat het erfelijk is. Kaalheid is de meest voorkomende vorm van alopecia androgenetica bij mannen. De overmatige aanwezigheid van mannelijke hormonen (androgenen, waaronder testosteron) verandert de natuurlijke cyclus van het haar, waardoor het sneller gaat groeien. Deze actie gebruikt de haarcycli sneller dan verwacht op: het haar wordt dunner en dunner, miniaturiseert tot een lichte dons tot het stopt met groeien en voorgoed verdwijnt. Over het algemeen zien we plaatselijke alopecia in bepaalde gebieden, op het voorhoofd en de bovenkant van de schedel.
Deze chronische, diffuse haaruitval treedt geleidelijk op. Over het algemeen begint het net na de puberteit en ontwikkelt het zich geleidelijk, waarbij het tussen de 30 en 40 jaar volledig tot ontwikkeling komt. Symptomen van alopecia zijn milde maar progressieve haaruitval bovenop het hoofd en dof, vaak vettig haar. In sommige gevallen kan haaruitval worden waargenomen samen met een jeukende hoofdhuid.
Handenvol haaruitval, fijn haar, diffuus verlies van haarvolume... Dit zijn de meest voorkomende symptomen en kunnen de eerste tekenen zijn van tijdelijke of ernstigere haaruitval. En meer nog dan hun feitelijke verschijning, zijn het vooral de momenten in het leven waarop ze dat doen die belangrijk zijn. Door de gebeurtenissen van de afgelopen maanden en dagelijkse gewoonten te analyseren, is het vaak gemakkelijker om de oorzaak te achterhalen. Stress, angst, overspanning, emotionele shock: al deze factoren kunnen de kwaliteit en schoonheid van uw haar beïnvloeden.
Andere voeding? Dit kan een directe impact hebben op het haar. Tekorten aan vitamines en mineralen kunnen verantwoordelijk zijn voor haaruitval.
Haar dat valt als bladeren in de herfst? Dit is seizoensgebonden haaruitval, veroorzaakt door hormonale schommelingen en een gebrek aan licht in die tijd van het jaar.
Handenvol haaruitval na de bevalling? Dit is waarschijnlijk een geval van "postpartum" haaruitval, als gevolg van de hormonale veranderingen in deze periode. Men denkt dat een derde of zelfs de helft van de vrouwen er last van heeft**.
Door hormonale problemen? Het is niet ongewoon dat een teveel (of tekort) aan hormonen verschillende onevenwichtigheden in het lichaam veroorzaakt, waaronder haaruitval. Hetzelfde fenomeen doet zich voor bij stofwisselingsstoornissen, zoals ijzertekort.
Om de symptomen van de haaruitval zo nauwkeurig mogelijk te analyseren, kunt u in elk van de hierboven genoemde gevallen, zodra de eerste tekenen zich voordoen, contact opnemen met uw apotheker, huisarts en/of een dermatoloog die gespecialiseerd is in haar en hoofdhuid. Hoewel niet alle haaruitval een behandeling met geneesmiddelen vereist, is het belangrijkste doel om het soort haaruitval en de oorzaak te bepalen, zodat deze zo doeltreffend mogelijk kunnen worden behandeld. Haaruitval is een veel voorkomende reden voor consultaties bij de dermatoloog.
* Bron: Blume-Peytavi et al, 2011; Norwood, 1975
** Bron: Grover en Khurana, 2013
Heeft u te kampen met haaruitval?
Om welke vorm van haaruitval gaat het juist?
Laat een diagnose stellen om uw specifieke vorm van haaruitval te bepalen en achterhaal welke haarverzorgingsroutine het beste aansluit op de specifieke de noden van uw haar.
