Haaruitval door chemotherapie is een van de bijwerkingen die patiënten na de kankerdiagnose het meest vrezen. Dit ongewenste effect komt helaas vaak voor en leidt vaak tot volledige alopecia. Er zijn oplossingen om met deze moeilijke fase van de behandeling om te gaan.
Samenvatting
Haaruitval tijdens kanker is vaak het gevolg van de behandeling met chemotherapie.
Chemotherapiemoleculen zijn krachtige geneesmiddelen die de snel vermenigvuldigende kankercellen vernietigen. Helaas tasten deze geneesmiddelen ook andere snelgroeiende cellen in het lichaam aan, in het bijzonder de haarfollikelcellen die verantwoordelijk zijn voor de haarvorming.
Chemotherapie veroorzaakt een plotse stopzetting van de haargroeifase (anagene fase), gevolgd door snelle haaruitval over het grootste deel van de hoofdhuid: dit staat bekend als anageen effluvium. Haaruitval door chemotherapie begint meestal 1 tot 3 weken na de eerste behandeling.
Chemotherapie kan haaruitval veroorzaken over het hele lichaam, niet alleen op de hoofdhuid. Soms valt het haar uit van wimpers, wenkbrauwen, oksels en andere lichaamsdelen.
De ernst van door chemotherapie geïnduceerde alopecia hangt af van verschillende parameters:
Gelukkig is haaruitval door chemotherapie meestal tijdelijk en omkeerbaar. Na de laatste chemotherapiesessie groeit het haar over het algemeen binnen 3 tot 6 maanden terug. In sommige gevallen kan het haar tijdelijk een andere tint of textuur hebben.
Voor bepaalde soorten kanker kan chemotherapie worden gecombineerd met bestralingen van het hoofd en de nek. De haaruitval veroorzaakt door bestralingen is een andere vorm van haaruitval die aansluit bij het rijtje van haaruitval door chemotherapie.
Haaruitval als gevolg van chemotherapie is moeilijk te voorkomen omdat het gekoppeld is aan het gewenste effect van de behandeling: het stoppen van de proliferatie van zich snel vermenigvuldigende cellen. Afhankelijk van de molecule(n) die in de behandeling wordt gebruikt, zal de alopecia veroorzaakt door chemotherapie echter meer of minder ernstig zijn: het kan variëren van eenvoudig dunner worden tot volledige kaalheid.
Over het algemeen begint het haar 2 tot 4 weken na het begin van de behandeling uit te vallen. Het kan heel snel uitvallen, in handvol, of geleidelijk. De haaruitval kan gepaard gaan met een verhoogde gevoeligheid van de hoofdhuid.
Haaruitval als gevolg van chemotherapie gaat door tijdens de behandeling en tot een paar weken daarna. Het kan soms enkele weken na de behandeling duren voordat het haar weer begint te groeien.
Er zijn geen behandelingen die door chemotherapie veroorzaakte haaruitval kunnen voorkomen. Er zijn verschillende behandelingen onderzocht om haaruitval te voorkomen, maar geen enkele is 100% efficiënt gebleken. Ze kunnen echter wel de ernst van de haaruitval verminderen, zoals de koudekap: een koele kap of ijsmuts wordt op het hoofd geplaatst tijdens de baksters met chemotherapie om de bloedstroom naar de hoofdhuid te vertragen en zo de inwerking van de chemotherapiemoleculen op de haarzakjes te verminderen. Deze niet zo erg comfortabele techniek heeft bij sommige patiënten zijn waarde bewezen.
Tijdens de hele behandeling met chemotherapie is het belangrijk om de hoofdhuid en het haar te verzorgen:
Verzorg uw hoofdhuid. Zodra het haar is uitgevallen, is het van vitaal belang om de blootgestelde hoofdhuid te beschermen tegen aanvallen van buitenaf (zon, vervuiling, kou, wind enz.). Voor het gezicht kunt u een zonnecrème aanbrengen wanneer u aan de zon wordt blootgesteld en elke dag een hydraterende crème. Dit verzacht de jeuk die gepaard kan gaan met het dragen van een pruik, tulband of sjaal.
Na de behandeling zijn er cosmetische oplossingen om de hergroei te stimuleren:
Aarzel vooral niet om het zorgteam om advies te vragen of ga naar een medisch schoonheidsspecialist voor hulp bij het overwinnen van deze moeilijke fase.
