Pocenie się ciała jest kontrolowane przez podwzgórze, czyli mały gruczoł znajdujący się w mózgu, który odpowiedzialny m.in. za regulację snu, głodu i temperatury ciała. Kiedy temperatura naszego ciała wzrasta, podwzgórze wykrywa to i aktywuje współczulny układ nerwowy, który kontroluje wiele czynności organizmu, w tym właśnie pocenie się. W przypadku wystąpienia stresu lub silnych emocji nasz układ nerwowy uwalnia hormony (adrenalinę i noradrenalinę), które aktywują gruczoły potowe, a tym samym uruchamiają proces pocenia się. Pot jest zatem odpowiedzią na zmiany zachodzące w naszym organizmie.
Spis treści
Dlaczego człowiek się poci? Pocenie się jest zjawiskiem zupełnie naturalnym i koniecznym. Pomaga bowiem regulować temperaturę ciała w przypadku upału, gorączki lub wysiłku fizycznego. Stan ten nazwany jest poceniem termoregulacyjnym.
Dlatego należy pamiętać o tym, że pocenie się bez wysiłku fizycznego jest jak najbardziej normalne i w rzeczywistości niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jest to system chłodzący nasz organizm.
Skład potu zależy od wielu czynników, w tym m.in. od diety i stylu życia, jaki prowadzimy. Pot ma kwaśne pH, zbliżone do fizjologicznego pH skóry - 5,5. Wydzielina składa się głównie z wody i soli mineralnych, w szczególności chlorku sodu, co stanowi jednoznaczne wyjaśnienie, dlaczego pot jest słony.
Pot jest wydzielany przez dwa rodzaje gruczołów: ekrynowe i apokrynowe, znajdujące się w skórze właściwej (warstwa głęboka). Jego skład różni się w zależności od rodzaju gruczołu. Wydzielany przez gruczoły ekrynowe pot jest naturalnie bezwonny i płynny. Wydzielany przez gruczoły apokrynowe jest gęstszy i początkowo bezwonny. Dodatkowo, w kontakcie z bakteriami zmienia się i może zacząć wydzielać nieprzyjemny zapach. Na powierzchni naszej skóry znajduje się cały ekosystem złożony z bakterii, grzybów i wirusów, które żyją w symbiozie nazywany mikrobiomem skóry. Mikroorganizmy te żywią się solami obecnymi w pocie i są odpowiedzialne za jego zapach.
Nadmierna potliwość lub nadpotliwość występuje wtedy, gdy ilość wydzielanego potu przekracza ilość niezbędną do termoregulacji. O nadpotliwości mówimy także wtedy, gdy powoduje ona zakłopotanie i ma duży wpływ na jakość życia. Istnieją dwa rodzaje nadpotliwości:
Nadmierna potliwość jest często tematem tabu, o którym pacjenci nie zawsze mają odwagę rozmawiać ze swoim lekarzem. Istnieją jednak bardzo skuteczne rozwiązania, aby zwalczyć nadmierne pocenie się.
Przyczyn nadmiernej potliwości jest wiele, a zidentyfikowanie czynników ją wywołujących może być trudne.
Większość przypadków nadmiernej potliwości ma charakter pierwotny. Wówczas mówimy o nadpotliwości pierwotnej, która zwana jest także nadpotliwością idiopatyczną. Dotyczy ona głównie pach, dłoni i stóp. Może wystąpić w pewnych sytuacjach stresowych, przy przeżywaniu silnych emocji, podczas intensywnego wysiłku fizycznego czy wysokiej temperatury, a także po spożyciu niektórych pokarmów. Przyczyny tego typu nadmiernej potliwości nie zostały jednoznacznie określone, choć uważa się, że ludzie mogą mieć do niej predyspozycje genetyczne lub dziedziczne. Na ogół nadpotliwość pierwotna rozwija się we wczesnym okresie życia, w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym.
Nadpotliwość wtórna jest związana z określonym problemem zdrowotnym lub współistnieniem innych chorób. Istnieje wiele przyczyn tego typu nadpotliwości:
Różne metody leczenia również mogą powodować nadmierne pocenie się. Jeśli po rozpoczęciu stosowania nowego leku wystąpią zaburzenia związane z nadmiernym poceniem się, przed samodzielnym przerwaniem lub zmianą leczenia należy zawsze poprosić lekarza o fachową radę. Specjalista pomoże znaleźć najlepszą alternatywę dla twojego obecnego stanu.