Egzema, znana również jako atopowe zapalenie skóry lub wyprysk atopowy, jest chorobą skóry, która może pojawić się w każdym wieku. W związku z tym, że schorzenie to jest bardzo powszechne (dotyka około 20% dzieci i 3-4% dorosłych) i przebiega stosunkowo łagodnie, pacjenci mają tendencję do bagatelizowania tego problemu skórnego. Jednocześnie istnieje wiele błędnych przekonań dotyczących egzemy.
Czy Ty lub ktoś z Twoich bliskich czy przyjaciół zmaga się egzemą? Jeśli tak, to z pewnością wiesz, że jest to jedna z tych chorób skóry, która może powodować fizyczne i psychiczne szkody. Chcesz uzyskać dokładne i szczegółowe informacje na temat tego schorzenia skóry? Jesteś we właściwym miejscu!
Spis treści
Egzema zwana inaczej atopowym zapaleniem skóry (AZS) lub wypryskiem atopowym jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry (dermatozą), która charakteryzuje się głównie czerwonymi zmianami na skórze. W schorzeniu tym naprzemiennie mieszają się ze sobą aktywne fazy zwane zaostrzeniami ze spokojniejszymi, tzw. okresami remisji.
Jest to jednak tylko ogólna definicja. Istnieje kilka rodzajów egzemy, a najpopularniejszą formą jest atopowe zapalenie skóry lub egzema atopowa, która dotyka głównie niemowląt i dzieci.
U dorosłych wyprysk atopowy może objawiać się w wielu formach, np. miejscowymi ogniskami na twarzy i szyi lub stanami zapalnymi na rękach, czyli tzw. egzema rąk. Mimo że najczęściej choroba ta pojawia się w dzieciństwie, to może zupełnie niespodziewanie wystąpić również u dorosłych. U kobiet w ciąży nie da z góry przewidzieć, czy egzema ustąpi, czy wręcz przeciwnie, nasili się.
Inne często występujące formy egzemy to egzema kontaktowa, gdzie zmiany pojawiają się szczególnie po długotrwałym kontakcie z substancją uczulającą, a także przewlekła egzema rąk, która jest najczęściej wywoływana lub nasilana przez czynniki drażniące, zwłaszcza w miejscu pracy. Jednak bez względu na rodzaj schorzenia, pamiętaj o zachowaniu spokoju. Egzema nie jest zaraźliwa ani zagrażająca życiu.
Niemal każda osoba cierpiąca na atopowe zapalenie skóry marzy o znalezieniu jednej przyczyny odpowiedzialnej za pojawienie się zmian skórnych. W rzeczywistości wskazanie konkretnego powodu egzemy jest niemożliwe, ponieważ jej podłoże jest o wiele bardziej złożone.
Za przyczynę pojawienia się zmian skórnych często obwinia się stres, jednak nie jest to do końca właściwe podejście. Egzema nie jest zaburzeniem psychosomatycznym, czyli nie wynika z wpływu umysłu na ciało. Coraz częściej słyszy się również stwierdzenie, że egzema jest problemem, który zaczyna się w naszej głowie. Tymczasem zmiany pojawiają się fizycznie na skórze. Pocenie się może powodować pewne zaostrzenia tej choroby skóry. Wymagane jest wówczas zastosowanie środków zapobiegawczych, np. podczas uprawiania sportu.
Egzema może mieć również związek z alergiami. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku egzemy kontaktowej, choć często trudno jest zidentyfikować substancję odpowiedzialną za jej powstawanie. Alergen niekiedy kryje się w przedmiotach codziennego użytku, jak np. ubraniach, dodatkach, biżuterii lub kosmetykach. W przypadku egzemy atopowej alergie są raczej rzadkością. Jeżeli już się pojawią, to przypominają nadmierną wrażliwość skóry. Jak już wspominaliśmy, egzema jest uwarunkowana genetycznie, a nie jest alergią w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Dziedziczność jest cechą charakterystyczną egzemy atopowej.
Egzema to schorzenie charakteryzujące się czerwonymi zmianami na skórze, które nie są wyraźnie zdefiniowane (krawędzie nie są wyraźne). Zmiany mogą być obrzęknięte i sączące lub przeciwnie, suche i szorstkie. Skóra dotknięta egzemą jest obolała, piekąca, a przede wszystkim swędząca. To właśnie swędzenie jest powtarzającym się objawem egzemy. Osoby zmagające się z wypryskiem atopowym powinny unikać drapania zmian, aby nie pogarszać sytuacji. Niekiedy okazuje się to jednak niezwykle trudnym wyzwaniem. Innym ważnym objawem egzemy jest suchość skóry, szczególnie w przypadku egzemy atopowej. Suchość ta może rozprzestrzeniać się od stóp do głów i występować w miejscach, które nie zostały dotknięte tą chorobą skóry. Zabiegi przepisane przez lekarza mogą kontrolować objawy egzemy i pozytywnie wpływać na stan skóry.
W pierwszych miesiącach życia na skórze noworodka mogą pojawić się różne zmiany, jak np. atopowe zapalenie skóry. Przed ukończeniem 2. roku życia wyprysk atopowy pojawia się głównie na kończynach, tułowiu i policzkach. Później schorzenie dotyka m.in. fałd skórnych szyi, łokci, kolan, nadgarstków czy kostek.
W przypadku atopowego zapalenia skóry u niemowląt należy skonsultować się z lekarzem w celu postawienia diagnozy i przepisania odpowiedniego leczenia. Nie zapominajmy, że lekarze i farmaceuci są po to, aby pomóc rodzinie pacjenta z egzemą w pełni zrozumieć problem i wdrożyć w życie najwłaściwsze terapie.
Oczyszczanie skóry również jest ważnym czynnikiem w leczeniu egzemy. Pacjenci powinni brać szybkie prysznice w ciepłej wodzie. Do pielęgnacji zaleca się włączyć produkty oczyszczające przeznaczone specjalnie do skóry atopowej.
Masz problem z łuskami, łupieżem, zaczerwieniem lub swędzącymi obszarami na skórze głowy, twarzy lub ciała? Zastanawiasz się, co to jest?
Mogą to być objawy związane z łuszczycą, łojotowym zapaleniem skóry, łupieżem lub nawet egzemą.
Zrób test, by dowiedzieć się więcej i dobrać pielęgnację odpowiednią dla Twojej skóry!
Codzienne życie z egzemą nie zawsze jest łatwe. Kilka prostych nawyków może znacznie poprawić stan skóry i jakość życia. Dla przykładu warto skorzystać ze wskazówek pozwalających zminimalizować uczucie swędzenia. Zabiegi opierają się głównie na terapiach zimnem ale mogą również obejmować zajęcie czymś rąk, chociażby piłką z pianki. Ważne jest, aby unikać drapania i zmniejszyć ryzyko wtórnego zakażenia czy bliznowacenia.
Dbanie o skórę, czyli delikatne oczyszczanie, a następnie nawilżanie, musi stać się codzienną rutyną. Dostosowanie otoczenia wbrew pozorom wcale nie oznacza rygorystycznych lub kosztownych zmian. Należy kierować się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem, a dodatkowo:
Nieustannie pojawiają się również pytania dotyczące sposobu diety przy egzemie. To prawda, że niektóre przypadki egzemy są związane z alergiami pokarmowymi, jednak nie może to prowadzić do stosowania przez pacjentów rygorystycznych diet. Istnieje bowiem ryzyko niedoborów żywieniowych, szczególnie u dzieci w okresie dojrzewania.
Leczenie farmakologiczne i przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia może ograniczyć ilość zaostrzeń atopowego zapalenia skóry i poprawić jakość życia.
Egzema lub inaczej AZS może pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. Egzema na brzuchu jest bardzo powszechną chorobą skóry, która pojawia się zwykle u niemowląt i rozwija się od pierwszych miesięcy życia. Jest również nazywana egzemą tułowia.
Zwykle zmiany pojawiają się w pierwszej kolejności na brzuchu, ale mogą rozprzestrzeniać się w dowolnych miejscach. Co ciekawe, mogą również pojawić się na mniejszych obszarach, takich jak np. pępek. Plecy, stopy i nogi również mogą być dotknięte atopowym zapaleniem skóry. Mimo że zmiany w tych miejscach są mniej widoczne, to uczucie dyskomfortu i swędzenie jest dokładnie takie samo, jak na innych obszarach.
W przypadku ramion egzema występuje na zewnętrznych częściach lub w fałdach skórnych, takich jak fałdy łokciowe i nadgarstkowe.
Z kolei w egzemie na powiekach, dotknięta powierzchnia jest niewielka, ale może być szczególnie widoczna i skutecznie utrudniająca codzienne życie. Dokładnie to samo można powiedzieć o egzemie rąk. Podanie komuś ręki może stać się trudnością i wywoływać poczucie wstydu i dyskomfortu.
Egzema zwłaszcza u osób dorosłych często dotyka twarzy i szyi. Spojrzenia obcych osób mogą wywoływać duże zakłopotanie. Ta choroba skóry może dotyczyć również karku i uszu. Egzema wokół ust to niezwykle częsta przypadłość dotykająca zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Z kolei AZS skóry głowy powinno być przebadane pod kątem współistniejących chorób, takich jak łojotokowe zapalenie skóry lub łuszczyca.
Egzema u dzieci to najczęściej atopowe zapalenie skóry lub egzema atopowa. Pojawia się zazwyczaj już od pierwszych miesięcy życia. Szacuje się, że od 60 do 80% przypadków AZS u dzieci diagnozowanych jest przed ukończeniem pierwszego roku życia. Jest to powszechna choroba skóry, która dotyka średnio jedno na pięcioro maluchów. Egzema u dzieci charakteryzuje się suchą, porowatą skórą. Po kontakcie z alergenami środowiskowymi stany zapalne pojawiają się bardzo szybko.
Przez większość czasu, AZS u dzieci powoduje, że maluchy nieustannie się drapią i źle sypiają. Leczenie kremami z kortyzonem i pielęgnacja emolientami zwykle zatrzymuje zaostrzenia w ciągu kilku dni. Olbrzymią rolę odgrywa tu systematyczność. Dzieci mogą wykazywać niechęć lub lęk przed nakładaniem produktów leczniczych na skórę. Aby je zachęcić, rodzice mogą zaproponować, chociażby nakładanie kremu podczas słuchania muzyki lub rysowanie na skórze różnorodnych kształtów czy wzorów.
Podstawowe leczenie egzemy polega na podawaniu miejscowych kortykosteroidów w przypadku zaostrzenia stanu zapalnego, a także stosowaniu emolientów w celu wzmocnienia i ochrony skóry. Dostępne są również inne metody leczenia, które przepisywane są przez dermatologów w zależności od rodzaju wyprysku (kremy, tabletki, zastrzyki przepisywane w zależności od przypadku przez dermatologa). W przypadku egzemy kontaktowej niezbędne jest unikanie kontaktu z czynnikiem uczulającym, czyli alergenem.
Dostępne sposoby leczenia egzemy nie wyleczą samego schorzenia, ale pomogą ograniczyć występowanie zaostrzeń i złagodzić objawy, zwłaszcza swędzenie. Ponadto atopowe zapalenie skóry może zniknąć samoistnie, np. wraz z wiekiem dziecka. W międzyczasie trzeba nauczyć "żyć" i funkcjonować z egzemą, a to może okazać się najtrudniejszym zadaniem.
Jak sama nazwa wskazuje, dermatoza zawodowa jest chorobą skóry, która rozwija się w miejscu pracy. Najczęściej jest to zmiana zlokalizowana głównie na dłoniach. Dermatoza zawodowa skutkuje wówczas pojawieniem się czerwonych, szorstkich i swędzących zmian.
Egzema zawodowa dotyczy wszystkich branż: fryzjerstwa, kosmetologii, budownictwa i robót publicznych, szpitali itp.
Postępowanie w przypadku dermatozy zawodowej opiera się zarówno na środkach leczniczych z zastosowaniem kremów kortyzonowych, jak i na środkach zapobiegawczych, mających na celu uniknięcie rozwoju egzemy: noszenie rękawic, stosowanie kremu izolacyjnego itp.
Celem artykułów jest promowanie wiedzy na temat egzemy. Nie zastępuje porady lekarskiej, diagnozy lub leczenia. Pytania dotyczące stanu zdrowia lub leczenia należy skonsultować z lekarzem.
