Psoriasis is een chronische huidziekte. Een ontsteking, omdat er dikke, rode en jeukende plaques zijn. Chronisch, omdat periodes van crisis en remissie elkaar afwisselen. Iedereen kan psoriasis krijgen. De ziekte treft mannen én vrouwen, alle leeftijden en alle sociaal-professionele categorieën. Het is geen besmettelijke ziekte en ze is ook niet te wijten aan een gebrekkige hygiëne.
Samenvatting
Het is wel een ziekte die erg zichtbaar is, die vreemde blikken en vragen oproept, en die de persoon die eraan lijdt een ongemakkelijk gevoel geeft en isoleert. Meer kennis over de ziekte helpt om ze beter te kunnen aanvaarden en maakt het dagelijkse leven met psoriasis wat draaglijker, of je nu een patiënt, helper, zorgverlener of gewoon een toeschouwer bent.
Dat verschilt. De meest voorkomende vorm heet psoriasis en plaque. Deze vorm wordt gekenmerkt door duidelijk omlijnde plaques die rood zijn maar zijn bedekt met dikke, witte schilfers. De ellebogen, de knieën, de onderrug … Het zijn de typische zones waar psoriasis voorkomt. Maar ook andere zones zoals de hoofdhuid, de nagels of het gezicht blijven niet gespaard. Hoe dan ook kunnen de jeuk en het ongemak overal erg hevig zijn. Als psoriasis erg uitgebreid is, is de schaamte nog groter en kan ze bepaalde activiteiten in de weg staan. Het is in ieder geval moeilijk om niet te krabben als je jeuk hebt en de schilfers niet los te trekken, ook al weet je dat dit de huidziekte alleen maar verergert.
Er bestaan talloze andere vormen van psoriasis die er heel anders kunnen uitzien dan psoriasis en plaque. En toch gaat het om dezelfde ziekte. Ze komt alleen anders tot uiting. Ze komt alleen anders tot uiting.
De chronische ontsteking kan ook de gewrichten aantasten. Psoriatische artritis of gewrichtspsoriasis treft ongeveer 15% van de patiënten. Daar horen niet altijd huidletsels bij, wat de diagnose wel eens bemoeilijkt. De gewrichten die er het meest onder lijden, zijn enerzijds de wervelkolom (axiale aantasting), en anderzijds de gewrichten van vingers, tenen, enkels en knieën (perifere aantasting). De voornaamste symptomen zijn die van reuma, namelijk pijn, zwellingen en moeite om 's morgens op te staan. Daarna volgen, op lange termijn en bij het uitblijven van een behandeling, een aantasting en misvorming van de gewrichten.
De meeste orale behandelingen en biotherapieën werken in op beide ontstekingstypes, dus in de huid en de gewrichten. De pijn is niet zichtbaar zoals met de plaques, maar hij werkt in het dagelijkse leven net zo verlammend. Daarom is het zo belangrijk om die pijn met de dokter te bespreken, zodat psoriasis artritis snel een aangepaste behandeling krijgt.
Psoriasis mengt zich in alle momenten van het leven. Psoriasis is tijdens de zwangerschap een bron van vragen en angsten bij de toekomstige ouders.
Zodra het koppel zijn kinderwens wil vervullen, moet de dermatoloog worden geraadpleegd om de behandeling te bespreken en waar nodig bij te sturen. Zo kan ze tijdens de zwangerschap worden voortgezet. Hetzelfde voor de borstvoeding. Het verdere verloop van psoriasis blijft onvoorspelbaar, ook al merken de meeste zwangere vrouwen met psoriasis een huidverbetering op. Helaas is die verbetering slechts tijdelijk en kan de ziekte na de bevalling weer opflakkeren.
Of de ziekte op de baby wordt overgedragen is net zo moeilijk te zeggen. De genetische factoren die bij psoriasis meespelen, zijn immers nog niet helemaal gekend en worden meestal nog steeds in verband gebracht met triggerende omgevingsfactoren. Ja, nee, misschien … Het is onmogelijk te zeggen! De ziekte kan zich manifesteren op volwassen leeftijd of al in de kindertijd. Psoriasis bij kinderen kan al in de vroegste jaren optreden. Psoriasis zit dan in de plooien onder de luier ('luierpsoriasis'). Kinderen met psoriasis zijn moeilijk te behandelen omdat ze er het nut niet van inzien. Je moet erachter lopen om de crème aan te brengen, je moet voortdurend zeuren en met ideeën komen om het krabben te voorkomen … Denk aan koude in al haar vormen (spray met bronwater, de achterkant van een lepel …) en leuke of sportieve activiteiten om het kind af te leiden.
